فیزیوتراپی پا |حامد احمدی گل *۰۹۱۲۸۳۳۲۸۲۱ *

فیریوتراپی پا

فیزیوتراپی پا : فیزیوتراپی شیوه‌ای از درمان بیماری‌ها و اختلالات عصبی-عضلانی-اسکلتی می باشد که با استفاده از تجهیزات مکانیکی، جریان‌های الکتریکی، مانورهای دستی، تمرینات ورزشی و عوامل فیزیکی دیگر انجام می گیرد . در این روشها از ورزش، نور، لیزردرمانی، گرما و الکتروتراپی استفاده می‌شود.

فیزیوتراپی بخشی از پزشکی است که هدف اصلب  آن پیشگیری از بیماری‌ها، ،توانبخشی و بالا بردن سطح سلامتی بیماران  می‌باشد بطور کلی این فرایند ها  برای تکمیل عملکرد افراد می باشد و آسیب های مختلف میتواند این عملکرد  در افراد را دچار اختلال کند.

آسیب هایی همچون پیچ خوردگی مچ ، زیاد یا کم شدن قوس کف پایی ، خارپاشنه ، انگشت چکشی ، شیناسپلینت ، تاندونیت آشیل ، التهاب فاشیایپلنتار و … یکی از اقدامات کلیدی برای رفع آسیب ،  در  رشته فیزیوتراپی در منزل میباشد.

ورزش فیزیوتراپی پا چگونه انجام می شود

تمرین درمانی برای این ناحیه در ۲ قسمت تمرینات روی تخت و لوکالو تمرینات فانکشنال و تمرین راه رفتن انجام میشود. تمرینات اولیه در جهت کاهش التهاب ناحیه وکشش عضلات اطراف و نیز تمریناتی در جهت ثبات و تقویت مفاصل و فیزیوتراپی پا بالاتر مانند زانو ، لگنو ناحیه ستون فقرات میباشد.

پس از رد شدن از فاز اولیه ، تمرینات ایزومتریک یا تمرینات ثابت بدون جابجایی شروع شده و سپس به تمرینات ایزوتونیک که عضلات مرتبط را در طول های بلند و کوتاه تقویت میکند ، پیشرفت می یابد.

سپس زمانیکه بیمار  قادر به تحمل وزن بر روی اندام مربوطه شد ، تمرینات فانکشنال شروع میشودکه هدف در این تمرینات ، بالابردن توانایی بیمار برای برگشت به زندگی و فعالیت روزانه قبل از آسیب ، میباشد. این تمرینات شامل تمرینات برای بالا بردن تعادل و حس عمقی با استفاده از تمریناتی همچون تخته تعادل ، ترامپولین ، تراباند میباشد.

فیزیوتراپی مچ پا

مچ پا یکی از مهم ترین مفاصل بدن در تحمل وزن و ایجاد یک پایه با ثبات برای بدن می باشد. در آسیب های مچ پا که شایع ترین آن پیچ خوردگی مچ پا است ممکن است استخوان ها ، عضلات و یا لیگامان های این مفصل آسیب ببیند. فیزیوتراپی مچ پا با توجه به علت بروز مشکل متفاوت است.

اقدامات فیزیوتراپی برای مچ پا شامل :

استفاده از تکنیک های دستی برای کاهش درد و بهبود حرکت، تمرین درمانی تخصصی شامل ورزش هایی به منظور تقویت و ایجاد ثبات در مچ پا، بازآموزی عصبی عضلانی به منظور بهبود ثبات و تعادل بیمار و مدالیته های فیزیکی همانند الکتروتراپی، لیزر، مگنت تراپی، اولتراسوند، سرما و گرما به منظور کاهش درد و التهاب و ترمیم بافتی می باشد.

روش فیزیوتراپی مچ پا

روش های فیزیوتراپی مچ پا متفاوت می باشد. در کل روش فیزیوتراپی مچ پا با توجه به نوع و شدت آسیب متفاوت است. آسیب های مچ پا عوارض مختلفی همانند درد و تورم، محدودیت حرکتی ، ضعف عضلانی، کاهش تعادل و حس عمقی و کاهش ثبات مفصلی مچ را به همراه دارد. در آسیب های مچ پا معمولا ریسک آسیب مجدد بین ۴۰ تا ۷۰ درصد وجود دارد. به همین منظور درمان صحیح و کامل آسیب دیدگی های مچ پا ضرورت دارد.

تاثیر فیزیوتراپی پا

فیزیو تراپی پا  اثر خوبی برای ترمیم آسیب های رباط ها دارد و روند درمان را تسریع میکند .تمرین هایی تقویتی برای عضله های اطراف مچ پا انجام و آموزش داده میشود .و گاهی ممکن است برای بدست اوردن دامنه حرکتی مفصل های مچ پا از تکنیک های درمانی دستی استفاده کنند.

در مرحله هایی که درد و تورم از بین رفت متخصص فیزیوتراپی پا حس عمقی توسط تخته تعادل برای افزایش ثبات و تعادل حتما انجام خواهد گرفت زیرا در این مرحله فرد درد و تورم ندارد و به طور معمول این مرحله توسط بیمار ها ادامه نمیابد و در آینده باعث ایجاد عوارض میشود .

البته در آسیب دیدگی های شدید که اغلب با شکستگی قوزک پا نیز همراه میباشد به خصوص قوزک داخلی پوشیدن نیم پوتین یا کفش ساق دار از بی ثباتی جلوگیری میکند .یکی از مورد هایی که خیلی مفید هستند که در اواخر درمان بخصوص در جوانان و ورزشکاران باید تاکید شود به سمت عقب دویدن است که برای افزایش تعادل و ثبات انجام می شود.

نحوه روشهای فیزیوتراپی پا

بناسب ، افزایش دامنه حرکتی با استفاده از تکنیک های دستی ، بهبود حس عمقی و بازآموزی الگوی راه رفتن بیمار می یش از ۳۰ مفصل در فیزیوتراپی برای پا وجود دارد. عملکرد دقیق و هماهنگ این مفاصل در کنار هم و با کمک عضلات پا که حرکت و ثبات را در این ناحیه ایجاد می کنند موجب می شود ما بتوانیم راه برویم بدویم و بپریم .

فیزیوتراپی پا ممکن است در اثر فعالیت های تکراری و بیش از حد و یا ضربه مستقیم دچار آسیب و در نتیجه ملتهب و دردناک شود. در این صورت علائمی همچون درد ، التهاب و تورم ، ضعف عضلات ، سفتی حرکت و کاهش دامنه حرکتی مشاهده شود. در این حالت درمان بیمار شامل مدالیته های مناسب جهت کاهش درد و التهاب همچون الکتروتراپی ، مگنت تراپی ، افزایش قدرت با کمک تمرینات ورزشی مباشد.

حرکات فیزیوتراپی پا

حرکات غیر فعال شامل حرکاتی میشودکه درمفصل به صورت غیرفعال توسط تراپیست صورت میگیرد و خود فرد نقشی در انجام این حرکات ندارد. در زمانی که آسیب و التهاب حاد وجود داشته باشدکه حرکت سبب افزایش مشکل بیمار شود از حرکات غیر فعال به جهت از دست ندادن دامنه ی حرکتی مفصل استفاده میگردد. حرکات فعال کمکی حرکاتی که فرد به کمک تراپیست یا فیزیوتراپی پا خود در مفصل انجام میدهد. در این مرحله حرکات فعال دردها کم شده و بیمار تورم و التهاب خاصی در اندام ندارد و راحت میتواند به صورت فعال وبدون کمک حرکت مفصل را به جهت تقویت هر چه بیشتر عضلات انجام دهد.

فیزیوتراپی پا در منزل

به جهت درمان مشکلات فیزیوتراپی پا در منزل  مشود از خدمات فیزیوتراپی در  منزل استفاده کرد یه این صورت که ، ابتدا از درمان های کاهنده ی درد التهاب استفاده می شود که به این منظور فیزیوتراپیست از دستگاه های پروتابل و قابل حمل که شامل دستگاه های الکتروتراپی میشوند استفاده می کند.

همچنین انواع بانداژها و نواربندی ها برای کاهش تورم ، کاهش درد و ایجاد ساپورت در اندام صورت می گیرد. درمان های دستی باهدف برگرداندن حرکت مفصل ، اصلاح وضعیت ، کاهش بار از روی بافت و تخلیه تورم صورت می گیرد و به بیمار هم آموزش داده می شود. از گرما و سرما برای برگرداندن حس فرد ، کاهش تورم و درد هم استفاده می گردد در مرحله ی بعد تمرینات ورزشی با هدف تقویت عضلات ، اصلاح وضعیت قوس های کف پایی و بهبود تعادل به بیمار آموزش داده می شود.

دستگاه فیزیوتراپی پا

برنامه فیزیوتراپی فرد با توجه به وضعیت بدنی وی قبل و پس از آسیب تعریف می شود. نحوه انجام فیزیوتراپی با توجه به وضعیت بدنی هر فرد متفاوت است. درکل برنامه فیزیوتراپی ، شامل ۳ قسمت دستگاهها ، درمان دستی و تمرین درمانی میباشد. دستگاهها شامل دستگاه تحریک الکتریکی به منظور کنترل درد ، التهاب و باز آموزی حرکات عضلانی میباشد. برای مثال جریان TENS برای کنترل درد ، جریان فارادیک برای کنترل ادم و جریان FES به منظور بازآموزی عضلانی استفاده می شود. از دستگاه لیزر برای کاهش التهاب ، کنترل درد وگاها تحریک و افزایش میزان ترمیم در ناحیه می باشد. فیزیوتراپی پا شاک ویو برای مشکلاتی مانند خار پاشنه ، تاندونیت های مزمن ، نقاط تریگروگرفتگی می باشد. دستگاه دیاترمی ، که ایجادکننده ی گرمای عمقی است ، برای کاهش التهاب مزمن و رفع اسپاسم عضلات ریز و عمقی میباشد.

دستگاه های فیزیوتراپی چه کار می کنند

نحوه و روش های فیزیوتراپی پا چگونه است

پا دارای ۳۰ مفصل است که میتواند بر روی تمامی آنها فیزیوتراپی انجام داد . عملکرد دقیق و هماهنگ این مفاصل در کنار هم و به کمک عضلات این عضو که حرکت و ثبات را در این ناحیه ایجاد می کنند موجب می شود تا ما بتوانیم به راحتی  راه برویم ، بدویم و حرکات عادی  روزانه خود را انجام دهیم  پای افراد امکان دارد  در اثر فعالیت های تکراری و بیش از حد و یا ضربه مستقیم دچار آسیب و در نتیجه ملتهب و دردناک شود که در نتیجه نیاز به فیزیوتراپی پا  در منزل پیدا خواهد کرد

پا در صورت آسیب علائمی همچون :

( درد ، التهاب و تورم ، ضعف عضلات ، سفتی حرکت و کاهش دامنه حرکتی  ) را از خود بروز می دهد . در این حالت درمان افراد شامل روش های مناسب برای کاهش درد و التهاب می شود این روشها طیف وسیعی که الکتروتراپی یا مگنت تراپی را نیز می توانند شامل  شو د.

**افزایش قدرت با کمک تمرینات ورزشی مناسب

**افزایش دامنه حرکتی با استفاده از تکنیکها ی دستی

**بهبود حس عمقی و بازآموزی الگوی راه رفتن نیز جز روش های درمانی دیگر فیزیوتراپی پا در منزل برای درمان عارضه های بیمار  به حساب می آید

برنامه درمانی فیزیوتراپی بیمار  آسیب دیده وابسته به وضعیت بدنی او  قبل و بعد از آسیب وارده تعیین می شود . نحوه انجام فیزیوتراپی پا  در منزل با توجه به وضعیت بدنی هر فرد  بیمار میتواند متفاوت باشد .درکل برنامه فیزیوتراپی ، شامل ۳ قسمت متفاوت است که شامل  :

**استفاده از دستگاه ها ،

**درمان دستی

**و تمرین درمانی میشود.

فیزیوتراپی ساق پا و  فیزیوتراپی شکستگی ساق پا چگونه است

**الکتروتراپی (TENS) :

**اولتراسوند :

**درمان با لیزر سرد

سلامت پا و توصیه‌های ایمنی

توصیه‌های زیر را برای سالم و قوی نگه داشتن پاها رعایت کنید:

• قبل از ورزش کردن حتماً بدنتان را گرم کنید.
• هنگام ورزش و فعالیت‌های روزمره کفش مناسب بپوشید.
• وقتی کفشتان کهنه و ساییده شد، آن را عوض کنید.
• قدرت و انعطاف‌پذیری پا را به تدریج افزایش بدهید تا فشاری ناگهانی به کف و مچ پا وارد نشود.
• از انجام فعالیت‌های مختلف، به خصوص دویدن روی سطوح ناهموار پرهیز کنید. بهتر است سربالایی را برای تمرین دویدن انتخاب نکنید.
• به ندای بدنتان گوش بدهید و حین ورزش و تمرین بیش از حد به بدنتان فشار نیاورید.
• به خودتان استراحت بدهید و درمان مناسب را انجام بدهید تا دوباره دچار آسیب‌دیدگی نشوید.

دکتر حامد احمدی گل _ فیزیوتراپیست