علائم آرتروز زانو | حامد احمدی گل *۰۹۱۲۸۳۳۲۸۲۱ *

علائم آرتروز زانو

علائم آرتروز زانو : آرتروز زانو بیماریی است که در آن غضروف مفصلی بتدریج تخریب می‌شود. این بیماری انواع مختلفی داشته که شایع ترین آن ورم مفاصل می باشد با وجودی که بالا رفتن سن عامل اصلی تاثیر گذار بر ابتلا به آرتروز زانو است، اما افراد جوان نیز ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. گاهی اوقات آرتروز زانو در نتیجه وارد شدن آسیب به زانو، ایجاد عفونت یا حتی اضافه وزن در افراد مشاهده می شود

استئو آرتریت یا آرتروز زانو  چیست

استئو آرتریت که در اصطلاح به عنوان آرتروز نیز شناخته می شود، شرایطی است که در آن بالشتک موجود بین مفاصل (غضروف) دچار فرسایش شده و از بین می رود. در این شرایط، استخوانها در محل مفصل به هم نزدیک شده و به یکدیگر ساییده می شوند. همچنین در این حالت غضروف نمی تواند ضربه های ایجاد شده را دفع کند. در نتیجه ایجاد سایش بین استخوانها، درد، ورم، سفتی، کاهش توانایی حرکت و گاهی اوقات زائده های استخوانی در محل آسیب دیدگی مشاهده می شود.

علت ها و علائم آرتروز زانو

معمول ترین دلیل ایجاد آتروز زانو بالا رفتن سن است. به این ترتیب با بالا رفتن سن تقریباً همه افراد تا حدودی به این بیماری مبتلا می شوند. به هر حال، فاکتورهای متعدد می توانند ریسک ابتلا به آرتروز را در سنین پایین تر افزایش دهند. رایج ترین دلایل ابتلا به آرتروز زانو در بین افراد به شرح زیر هستند:

۱-بالا رفتن سن

با بالا رفتن سن توانایی بهبود غضروف کاهش پیدا می کند.

۲-وزن

وزن زیاد باعث افزایش فشار وارد شده به تمام مفاصل بدن و به خصوص مفاصل زانو می شود. به این ترتیب هر پوند وزن اضافه شده در عمل می تواند ۳ تا ۴ پوند وزن اضافی به مفاصل زانو وارد کند.

۳-ارث

این شرایط شامل جهش ژنتیک است که ممکن است احتمال ابتلای فرد به عوارض آرتروز زانو را افزایش دهد. این شرایط همچنین می تواند در نتیجه مشکلات ارثی در ظاهر استخوان های اطراف مفصل زانو نیز ایجاد شود.

۴-جنسیت

زنان در سنین ۵۵ سال و بالا تر از آن به احتمال بیشتر در مقایسه با مردان به آرتروز زانو مبتلا می شوند.

۵-آسیب های مکرر وارد شده به مفصل زانو

این شرایط معمولاً در نتیجه نوع شغل افراد ایجاد می شود. معمولاً افرادی که فعالیتهایی مثل زانو زدن، چمباتمه زدن، یا بلند کردن اجسام سنگین را انجام می دهند، به احتمال بیشتر به خاطر فشار مداوم وارد شده به مفاصل به آرتروز زانو مبتلا می شوند.

۶-فعالیت های ورزشی

انجام فعالیت های ورزشی مثل فوتبال، تنیس، دوی ماراتن، و ورزش های مانند آن می تواند خطر ایجاد آرتروز زانو در فرد را افزایش دهد. این موضوع به معنی اینست که برای انجام این فعالیت های ورزشی لازم است اقدامات پیشگیرانه لازم مورد توجه قرار گیرد. به هر حال، مهم است که توجه کنیم انجام حرکت های ورزش آرتروز زانو و تقویتی ملایم برای مفاصل بطور منظم می تواند احتمال ابتلا به این بیماری را کاهش دهد. در حقیقت، عضلات ضعیف اطراف زانو می توانند علت آرتروز زانو باشند.

۷-سایر بیماریها

اشخاص مبتلا به بیماری آرتریت روماتوئید که دومین نوع شایع بیماری آرتروز در بین افراد است، به احتمال بیشتر به بیماری آرتروز مبتلا می شوند. افراد مبتلا به بیماری های متابولیک خاص همچون افزایش غیر طبیعی آهن یا ترشح بیش از حد بعضی از هورمون ها نیز می تواند فرد را در معرض خطر بیشتر ابتلا به آرتروز قرار دهد.

علائم آرتروز زانو چیست

به طور کلی می توان علائم زیر را برای آرتروز زانو در نظر گرفت :

۱-عود و تشدید درد زانو
۲- از دیگر علائم آرتروز زانو تورم زانوهاست
۳-ایجاد درد در زمان بیدار شدن از خواب :مفصل شما ممکن است در طول حرکت یا پس از آن درد داشته باشد.
۴-ایجاد درد پس از فعالیت :مفصل شما ممکن است در هنگام وارد شدن فشار اندک به آن دچار درد و ناراحتی شود.
۵-سفت و خشک شدن: سفت شدن مفاصل و صدای تق تق زانو به ویژه زمانی که شما صبح از خواب بیدار می‌شوید یا برای یک مدت طولانی بی حرکت هستید.
۶-از دست دادن قابلیت انعطاف پذیری: در این حالت ممکن است شما توانایی حرکت دادن کامل مفاصل خود را نداشته باشید.
۷-احساس سایش: شما ممکن است صدای زانو یا احساس سایش در مفصل داشته باشید.
۸-تشکیل استخوان اضافی (اسپرز یا خار استخوانی): این استخوان اضافی که شبیه یک توده سخت است می‌تواند در اطراف مفصل آسیب دیده تشکیل شود.

 روش تشخیص آرتروز زانو

برای تشخیص آرتروز زانو از روش‌های زیر می‌توان استفاده کرد:

۱-عکس برداری رادیولوژی :

وضعیت غضروف‌ها با استفاده از تصویر برداری رادیولوژی مشخص نمی‌شود، اما امکان تشخیص از بین رفتن غضروف‌ها با مشخص شدن تنگ شدن فضای بین استخوان‌ها در مفاصل فرد وجود دارد. علاوه بر این عکسبرداری رادیولوژی میتواند ایجاد استخوان اضافه در اطراف یک مفصل را نشان دهد. به این ترتیب بعضی افراد می‌توانند از عکس برداری رادیولوژی برای تشخیص ابتلا به آرتروز قبل از ظاهر شدن علائم مربوط به این بیماری استفاده کنند.

۲-عکس برداری‌ام آر آی :

در ام آر آی از امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی قوی برای ایجاد عکس‌های دقیق از استخوان و بافت‌های نرم آن مثل غضروف‌ها استفاده می‌شود. ام آر آی معمولاً برای تشخیص آرتروز لازم نیست، اما می‌تواند اطلاعات بیشتری را در صورت پیچیده بودن شرایط در اختیار پزشک معالج قرار دهد.

۳-آزمایش خون :

آزمایش خون میتواند سایر عوامل مربوط به درد مفاصل همچون ابتلای فرد به آرتریت روماتوئید را مشخص کند.

۴-آزمایش مایع مفصل :

پزشک متخصص  می‌تواند از یک سوزن برای خارج کردن مایع مفصلی بیمار استفاده کند. آزمایش و بررسی این مایع می‌تواند در تشخیص نقرص یا عفونت (این بیماری ها علائمی از جمله درد و التهاب در زانو را در پی دارند)، نقش مفید و تعیین کننده داشته باشد.

فیزیوتراپی و کار درمانی برای درمان آرتزوز زانو

اگرفرد با فعالیت های روزمره خود مشکل دارد، فیزیوتراپی و کاردرمانی می تواند برای  رفع مشکل بیمار کمک بسیار کند. فیزیوتراپی در منزل می تواند به تقویت عضلات مفصل و افزایش انعطاف پذیری آنها کمک موثر کند. هنگامی‌ که شخصی در اثر صدمات، معلولیت و بیماری‌ها دچار ناتوانی می‌گردد، به کمک فیزیوتراپی یا طب فیزیکی می‌تواند، دامنه حرکتی و عملکرد اندامهای خود را بازسازی نماید. همچنین به کمک فیزیوتراپی میتوان خطر بیماری و آسیب‌دیدگی‌ها را در آینده کاهش داد. فیزیوتراپی یک روش درمانی جامع است که به‌طور مستقیم بیمار را درگیر فرایندهای مراقبتی می‌کند. از طرف دیگر می توان از کار درمانی برای انجام فعالیت های عادی روزمره همچون کارهای خانگی با درد کمتر استفاده کرد.

درمان از طریق تزریق پلاسمای غنی شده با پلاکت (PRP)

فیزیوتراپی در درمان آرتروز زانو

درمان فیزیوتراپی آرتروز زانو بیشتر به منظور بهبود علائم بیماریمانند کاهش درد، التهاب، و خشکی زانو انجام می شود و شما در طول یک یا چند جلسه اول فیزیوتراپی بهبود مشخص را در وضعیت بیماری خود احساس خواهید کرد. هدف های اصلی فیزیوتراپی برای آرتروز زانو به شرح زیر هستند:

-کاهش درد و التهاب زانو

-عادی کردن دامنه حرکتی مفصل زانو

-تقویت زانو به خصوص ماهیچه چهار سر ران و عضله عقب ران

-تقویت اندام های تحتانی مثل مفصل ران، زانوها و عضلات لگن خاصره

-بهبود موقعیت و عملکرد کاسه زانو

-بهبود تعادل، و احساس فرد

دارو های مورد استفاده در آرتروز زانو

استفاده از داروهای مناسب یک بخش مهم از درمان آرتروز زانو است. در بسیاری از مواقع امکان تهیه این داروها از داروخانه بدون نسخه پزشک وجود دارد و گاهی نیز لازم است داروهای مورد نیاز با نسخه پزشک تهیه شود. معمولاً بهتر است در کوتاه مدت برای تسکین درد از داروهای مسکن استفاده کنید تا به این ترتیب بتوان حرکات ورزشی درمان آرتروز را با وجود درد زیاد و ضعیف شدن زانو انجام داد. این راهکار یکی از موثرترین درمان های قابل استفاده برای درمان آرتروز زانو است.

یکی دیگر از داروهایی که بطور گسترده برای درمان آرتروز زانو استفاده می شود داروهای ضد التهاب غیر استروئید است. بعضی از این داروها مثل ایبوپروفن را می توان از داروخانه ها بدون نسخه پزشک تهیه کرد و برای خریداری داروهای قوی تر نیاز به نسخه پزشک وجود دارد. این داروها نقش موثر در کاهش التهاب و درد ناشی از آرتروز دارند.

نکاتی در مورد درمان آرتروز زانو

لازم به توضیح است که درمان قطعی برای  آرتروز زانو و جود  ندارد و تنها می توان آن را کنترل کرد و از پیشرفت آن جلوگیری کرد.

درواقع منظور از درمان آرتروز کاهش درد بیمار و افزایش انعطاف پذیری و تحرک وی می باشد. پزشک ابتدا روش های درمانی غیر جراحی کاهش وزن، تمرینات حرکتی

داروهای مسکن و ضد التهاب، فیزیوتراپی و تزریق را امتحان می کند

دکتر حامد احمدی گل – متخصص فیزیوتراپی